CMD Komutları – Windows Komut Satırı

CMD Nedir?

CMD, İngilizce Command (komut) kelimesinin kısaltmasıdır. Hemen hemen tüm modern Microsoft Windows işletim sistemlerinde varsayılan komut satırı yorumlayıcısıdır. Orijinal adıyla CMD.exe, bazen eski kullanıcılar tarafından MS-DOS ile karıştırılmaktadır. CMD ile MS-DOS arasında benzerlikler olsa da; CMD.exe MS-DOS değildir.

Windows Komut Satırı CMD Nasıl Açılır?

Windows komut satırı yani CMD’yi açmak için yaklaşık 10 adet yöntem bulunmaktadır ancak en pratik olan 3 yöntemi sizler ile paylaşarak, seçimi size bırakıyoruz. CMD açma yönteminiz ne olursa olsun, karşınıza çıkacak olan ekran küçük farklılıklar olsa dahi aşağıda yer alan görsele benzeyecektir.

Power User Menüsü ile CMD Açmak

Belki daha önceden hiç kullanmadığınız bir menü ile Windows komut satırını yani CMD’yi açabilirsiniz. Bunun için klavyenizdeki Windows tuşuna basılı tutarak X tuşuna bastığınızda Power User menüsünü, daha sonra da menüden Windows PowerShell ve Komut İstemi seçeneğine tıklayarak CMD’yi açabilirsiniz. Bahsettiğimiz tuş kombinasyonu “Windows + X” olarak geçmektedir.

Windows Arama Menüsünden CMD Açmak

Eminiz ki, Windows arama menüsü günlük hayatta işinizi oldukça kolaylaştırmaktadır. Windows arama menüsü CMD açmak için en ideal yollardan birisi. Windows arama menüsünü aktif hale getirmek için iki yöntemimiz bulunuyor. Bunlardan birincisi klavyenizdeki Windows tuşuna basmak, bir diğeri ise Taskbar’da bulunan Windows işaretine tıklayarak aradığınız programın adını yazmak. Sonrasında Windows otomatik önerileri ile açmak istediğiniz programı önünüze getirecektir.

Konumuz CMD açmak olduğu için; klavyemizden Windows tuşuna basıyor ve sonra “CMD” yazıyoruz. Aşağıda yer alan görselden de görebileceğiniz gibi Windows bu işlem sonucunda Komut İstemi programını önümüze getiriyor.

Çalıştır Kutusu ile CMD Açmak

Eğer Windows 10’dan eski bir işletim sistemi sürümü kullanıyorsanız birazdan bahsedeceğimiz yöntem sizin için en kolayı olacaktır. Klavyenizden Windows tuşuna basılı tutarak R tuşuna bastığınızda (Windows+R) Windows önünüze Çalıştır kutusunu getirecektir. Açılan kutuya “cmd” (tırnak işareti olmadan) yazdığınız zaman Windows Komut İstemi programı açılacaktır.

En Çok İhtiyacınız olacak CMD Komutu: Help

Windows komut satırını kullanmaya yeni başlayanların en çok ihtiyaç duyduğu komut help komutudur. Help komutu iki şekilde kullanılmaktadır:

Birinci yöntem kullanılabilir tüm komutları ve kısa açıklamaları listeliyor ve komut satırını açarak aşağıdaki şekilde yazılarak kullanılıyor.

	
	help

İkinci yöntem ise hakkında bilgi edinmek istediğiniz komutun adını belirterek kullanılıyor. Diyelim ki “cd” komutu hakkında bilgi almak istiyoruz. Bunun için komut satırına yazmamız gereken komut help cd şeklindedir. Komut satırına bu komutu yazdığınızdaki çıktı ise aşağıdaki gibi olacaktır.

Not:Türkçe veya farklı dillerdeki Windows işletim sistemlerinde farklı/benzer sonuçlar çıkabilir.

	
		help cd
			Displays the name of or changes the current directory.

			CHDIR [/D] [drive:][path]
			CHDIR [..]
			CD [/D] [drive:][path]
			CD [..]

					..   Specifies that you want to change to the parent directory.

			Type CD drive: to display the current directory in the specified drive.
			Type CD without parameters to display the current drive and directory.

			Use the /D switch to change current drive in addition to changing current
			directory for a drive.

			If Command Extensions are enabled CHDIR changes as follows:

			The current directory string is converted to use the same case as
			the on disk names.  So CD C:\TEMP would actually set the current
			directory to C:\Temp if that is the case on disk.

			CHDIR command does not treat spaces as delimiters, so it is possible to
			CD into a subdirectory name that contains a space without surrounding
			the name with quotes.  For example:

			cd \winnt\profiles\username\programs\start menu

Active Directory

Komut	Komut Açıklaması
ADmodcmd	Active Directory’de toplu değişiklik yapmanıza yardımcı olur.
CSVDE	Active Directory verilerini içe veya dışa aktarma aktarmanızı sağlar.
DSACLs	Active Directory erişim kontrol listelerini görüntüler.
DSAdd	Active Directory içerisine öğe eklemenize yardımcı olur.
DSGet	Active Directory’de bulunan öğeleri görüntüler.
DSQuery	Active Directory’deki öğeleri arar.
DSMod	Active Directory’deki öğeleri değiştirir.
DSMove	Active Directory’de nesneleri taşır.
DSRM	Active Directory’den öğeleri kaldırır.

Toplu İş Dosyaları (Batch Files)

Komut	Komut Açıklaması
CALL	Bir toplu iş programını (batch program) diğer toplu iş programından çağırır.
CHOICE	Toplu iş dosyasına (batch file) klavye girişi kabul eder.
CLIP	Giriş yapılan değeri Windows panosuna kopyalar
CLS	Ekranı temizler
CMD	Yeni bir komut satırı çekirdeği başlatır
COLOR	Komut satırı penceresinin renklerini değiştirir
DOSKEY	Komut satırını düzenler, komutları çağırır ve makro oluşturur
ECHO	Ekranda mesaj görüntüler
ENDLOCAL	Bir toplu iş dosyasındaki (batch file) ortam değişikliklerinin yerelleştirilmesini sonlandırır
EVENTCREATE	Windows olay günlüğüne mesaj ekler
EXIT	Mevcut kod / rutinden çıkar ve bir hata seviyesi ayarlar
FOR	For Döngüsü
GOTO	Etiketli satıra gider
IF	Eğer koşulu
IFMEMBER	Mevcut kullanıcı bir çalışma grubunun üyeliğini kontrol eder
LOGTIME	Tarih ve saati bir dosyaya kayıt eder
MAPISEND	Komut satırında e-posta gönderir
MORE	daha fazla görüntülemeye yarar (her seferinde bir ekranlık atlar)
PAUSE	Toplu bir iş dosyasının askıya (beklemeye) alır
PROMPT	Komut istemini değiştirir
REM	Toplu bir iş dosyasına (batch file) yorum/açıklama ekler
RUN	Komutları başlatır
RUNAS	Bir programı farklı bir kullanıcı olarak başlatır
SET	Oturum ortamı değişkenlerini ayarlar, görüntüler veya değiştirir
SETLOCAL	Ortam değişkenlerinin görünürlüğünü kontrol eder
SETX	Ortam değişkenlerini ayarlar
SORT	Girdiyi sıralar
SHIFT	Toplu iş dosyası parametrelerinin sırasını değiştirir
SLEEP	Belirtilen saniye kadar işlemi bekletir
START	Bir programı, komutu veya toplu iş dosyasını başlatır
TIMEOUT	Bir toplu iş dosyasının işlenmesini geciktirir
TITLE	CMD.EXE oturumu için pencere başlığını ayarlar
WAITFOR	Sinyal beklemeye veya göndermeye yarar
WMIC	WMI komutları
::	Yorum ve Açıklama

Disk Yönetimi (Disk Management)

Komut	Komut Açıklaması
BCDBOOT	Bir sistem bölümü oluşturur veya onarır
BCDEDIT	Önyükleme Yapılandırma Verilerini Yönetin
CONVERT	FAT sürücüsünü NTFS’ye dönüştürür
CHKDSK	Diski kontrol eder. Disk sorunlarını kontrol eder ve onarır
CHKNTFS	NTFS dosya sistemini kontrol eder
DEFRAG	Sabit diski birleştirir
DISKPART	Disk Yöneticisi
DISKSHADOW	Gölge kopya (yedekleme) oluşturur
DriverQuery	Yüklü aygıt sürücülerini görüntüler
FORMAT	Diski biçimlendir
FREEDISK	Boş disk alanını kontrol edin
LABEL	Disk etiketini düzenleyin
MOUNTVOL	Birim bağlama noktasını yönetir
NTBACKUP	Yedekleme aracı
SFC	Sistem Dosyası Denetleyicisi
VOL	Disk etiketini görüntüle

Dosya ve Klasörler (Files and Folders)

Komut	Komut Açıklaması
ASSOC	Dosya uzantısı ilişkilerini değiştirin
ASSOCIAT	Tek adımda dosya ilişkilendirme
ATTRIB	Dosya özniteliklerini değiştirin
BITSADMIN	Arka Plan Akıllı Aktarım Hizmeti
CACLS	Dosya izinlerini değiştir
CD	Dizini Değiştir – belirli bir Klasöre gidin
CIPHER	Dosyaları / klasörleri şifreleme veya şifresini çözme
COMP	İki dosyanın veya dosya kümesinin içeriğini karşılaştırın
COMPACT	NTFS bölümündeki dosyaları veya klasörleri sıkıştırın
COMPRESS	Bir NTFS bölümündeki tek dosyaları sıkıştırın
COPY	Bir veya daha fazla dosyayı başka bir konuma kopyalayın
CSCcmd	İstemci tarafı önbelleğe alma (Çevrimdışı Dosyalar)
DEL	Bir veya daha fazla dosyayı silin
DELTREE	Bir klasörü ve tüm alt klasörleri silin
DIR	Dosya ve klasörlerin bir listesini görüntüleyin
ERASE	Bir veya daha fazla dosyayı silin
EXPAND	Dosyaların sıkıştırılmalarını kaldırır
EXTRACT	CAB dosylarının sıkıştırılmalarını kaldırır
FC	İki dosyayı karşılaştırır
FIND	Bir dosyada bir metin dizesini arar
FINDSTR	Dosyalarda dizeleri arar
FORFILES	Birden çok dosyayı toplu işler
FSUTIL	Dosya ve Birim yardımcı programları
FTP	Dosya Aktarım Protokolü
FTYPE	Dosya uzantısı dosya türü ilişkilendirmeleri
iCACLS	Dosya ve klasör yetkilerini değiştirir
MD	Yeni klasör veya klasörler oluşturur
MOVE	Dosyaları bir klasörden diğer klasöre taşır
MKLINK	Sembolik bir bağlantı oluşturur.
OPENFILES	Açık dosyaları sorgular veya görüntüler
POPD	PUSHD tarafından kaydedilen önceki bir dizine dönün
PsFile	Uzaktan açılan dosyaları göster
PUSHD	Kaydedin ve ardından mevcut dizini değiştirin
QGREP	Belirli bir modelle eşleşen satırlar için dosyaları arayın
RECOVER	Bozuk bir diskten hasarlı bir dosyayı kurtarın
REN	Bir klasör veya dosyaları yeniden adlandırın
REPLACE	Bir dosyayı diğeriyle değiştirin veya güncelleyin
RD	Klasör/Klasörleri siler
RMTSHARE	Klasör veya Printer paylaştırır.
ROBOCOPY	Sunucular arası dosya ve klasör kopyalar
SHARE	Bir dosya paylaşımını veya yazdırma paylaşımını listeleyin veya düzenleyin
SHORTCUT	Windows kısayolu oluşturur
SUBINACL	Dosya ve klasör İzinlerini, Sahipliği ve Etki Alanını Düzenleyin
TAKEOWN	Bir dosyanın sahipliğini alın
TOUCH	Dosya zaman damgalarını değiştirin
TREE	Klasör yapısının grafik görüntüsü
TYPE	Bir metin dosyasının içeriğini görüntüleyin
WHERE	Dosyaları bir dizin ağacında bulun ve görüntüleyin
WINDIFF	İki dosyanın veya dosya kümesinin içeriğini karşılaştırın
XCACLS	Dosya ve klasörlerin yetkilerini değiştirir
XCOPY	Dosya ve klasörleri kopyalar

Grup İlkeleri (Group Policy/Windows Installer)

Komut	Komut Açıklaması
DevCon	Aygıt Yöneticisi Komut Satırı Yardımcı Programı
GPRESULT	Nihai İlke Seti bilgilerini görüntüleme
GPUPDATE	Grup İlkesi ayarlarını güncelleyin
MSIEXEC	Microsoft Windows Yükleyicisi (Installer)
PsInfo	Bir sistem hakkındaki bilgileri listeleyin
PsShutdown	Bilgisayarı kapatma veya yeniden başlatma
REGSVR32	Bir DLL kaydetme veya kaydını silme
SHUTDOWN	Bilgisayarı Kapat
SLMGR	Yazılım Lisanslama Yönetimi
WUAUCLT	Windows güncelleme

Ağ Ayarları (Networking)

Komut	Komut Açıklaması
ARP	Adres Çözümleme Protokolü
BROWSTAT	Etki alanı, tarayıcı ve PDC bilgilerini alın
DNSSTAT	DNS İstatistikleri
GETMAC	Medya Erişim Kontrolü (MAC) adresini görüntüleyin
IPCONFIG	IP’yi yapılandırın
NET	Ağ kaynaklarını yönetin
NETDOM	Etki Alanı Yöneticisi
NETSH	Ağ Arayüzlerini, Windows Güvenlik Duvarını ve Uzaktan erişimi Yapılandırın
NBTSTAT	Ağ istatistiklerini görüntüleme (TCP / IP üzerinden NetBIOS)
NETSTAT	Ağ istatistiklerini görüntüle (TCP / IP)
NSLOOKUP	Ad sunucusu (name server) araması
PATHPING	Traceroute plus ağ gecikmesi ve paket kaybı
PsPing	Ağ performansını ölçün
PING	Ağ bağlantısını test edin
ROUTE	Ağ yönlendirme tablolarını değiştirin
TRACERT	Uzak bir ana bilgisayara izleme yolu

İşlemler / Süreçler (Processes)

Komut	Komut Açıklaması
PATH	Çalıştırılabilir dosyalar (EXE) için bir arama yolu görüntüleyin veya ayarlayın
PsExec	İşlemi uzaktan yürütün
PsKill	İşlemleri ada veya işlem kimliğine göre sonlandırın
PsList	Süreçlerle ilgili ayrıntılı bilgileri listeleyin
PsGetSid	Bir bilgisayarın veya kullanıcının SID’sini görüntüleyin
PsSuspend	İşlemleri askıya alın
SCHTASKS	Belirli bir zamanda çalışacak bir komut zamanlayın
SYSMON	Sistem etkinliğini izleyin ve Windows olay günlüğüne kaydedin
TASKLIST	Çalışan uygulamaları ve hizmetleri listeleyin
TASKKILL	Çalışan bir işlemi sonlandırın
TLIST	Tam yolu içeren görev listesi

Baskı / Yazıcı (Printing)

Komut	Komut Açıklaması
MODE	Sistem cihazı yapılandırır
PRINT	Metin dosyası yazdırır
PRINTBRM	Yazdırma kuyruğu
PRNCNFG	Yazıcıyı görüntüler, yapılandırır veya yeniden adlandırır
PRNMNGR	Yazıcıları ve yazıcı bağlantılarını ekler, siler, listeler
RUNDLL32	DLL komutu çalıştırır (yazdırma bağlantılarını ekler / kaldırır)

Kayıt Defteri (Registry)

Komut	Komut Açıklaması
REG	Kayıt anahtarlarını ve verileri okur, ayarlar, dışa aktarır ve siler.
REGEDIT	Kayıt Defteri Düzenleyicisini açar. Kayıt defteri ayarlarını içe veya dışa aktarır.
REGINI	Kayıt izinlerini değiştirir

Uzak Masaüstü (Remote Desktop)

Komut	Komut Açıklaması
CHANGE	Terminal Sunucusu Oturumu özelliğini değiştirir
Query Process	İşlemleri görüntüler (TS / Uzak Masaüstü)
Query Session	Tüm oturumları görüntüle (TS / Uzak Masaüstü)
Query TermServer	Tüm sunucuları listeleyin (TS / Uzak Masaüstü)
Query User	Kullanıcı oturumlarını görüntüleyin (TS / Uzak Masaüstü)
MSTSC	Terminal Sunucusu Bağlantısı (Uzak Masaüstü Protokolü)
RASDIAL	RAS bağlantılarını yönetir
RASPHONE	RAS bağlantılarını yönetir
Reset Session	Uzak Masaüstü Oturumunu Siler
TSDISCON	Uzak Masaüstü Oturumunun Bağlantısını Koparır
WINRM	Windows Uzaktan Yönetim
WINRS	Windows Uzak Kabuk

Servisler (Services)

Komut	Komut Açıklaması
CASPOL	Kod Erişimi Güvenlik Politikası Aracı
PORTQRY	Bağlantı noktalarının ve hizmetlerin durumunu görüntüler
PsService	Hizmetleri görüntüler ve kontrol etmeye yarar
SC	Servis kontrolü

Sistem Bilgisi (System Information)

Komut	Komut Açıklaması
NOW	Tarih ve Saati görüntüleyin
DATE	Tarihi görüntüleyin veya ayarlayın
HELP	Çevirim içi yardım
LOGMAN	Performans izleyicisi günlük (logları) yönetin
MBSAcli	Temel Güvenlik Analizcisi
MSINFO32	Sistem Bilgisi
NTRIGHTS	Kullanıcı hesap haklarını düzenler
PsLogList	Olay günlüğü (log) kayıtları
SYSMON	Sistem etkinliğini izlemenize ve Windows olay günlüğüne kayıt etmenize yarar
SYSTEMINFO	Sistem yapılandırmasını listeler
TIME	Sistem saatini görüntüleyin veya ayarlayın
TypePerf	Performans verilerini günlüğe (log dosyasına) işler
VER	Sürüm bilgilerini gösterir
VERIFY	Kayıt edilen dosyaları doğrular
WHOAMI	Geçerli Kullanıcı Adı ve etki alanını yazdırır

Kullanıcı Yönetimi (User Administration)

Komut	Komut Açıklaması
ADDUSERS	CSV dosyasına kullanıcı ekler veya CSV listesinde bulunan kullanıcıları listeler
CERTREQ	Sertifika yetkilisinden sertifika talep eder
CleanMgr	Geçici dosyaların ve çöp kutusunun otomatik temizliğine yarar
CON2PRT	Yazıcıya bağlanmaya veya bağlantıyı koparmaya yarar
CMDKEY	Depolanan kullanıcı adı ve parolaları yönetir
DELPROF	Kullanıcı profillerini siler
DIRUSE	Disk kullanımını gösterir
LOGOFF	Bir kullanıcının oturumunu kapatır
MOVEUSER	Bir kullanıcıyı bir alandan (domain) diğerine taşır
MSG	Mesaj gönderir
PERMS	Kullanıcı yetkilerini gösterir
POWERCFG	Güç ayarlarını yapılandırır
PsLoggedOn	Yerel olarak veya kaynak paylaşım yolu ile kimin oturum açtığını gösterir
PsPasswd	Hesap parolasını değiştirir
SUBST	Bir yolu (path) sürücü harfi ile ilişkilendirir

CMD komutları listemizin içeriği SS64’ün belirlemiş olduğu lisanslamaya tabidir.

Windows 10 ve Windows 11 ile Gelen CMD Komut Satırı Güncellemeleri

Windows 10 ve Windows 11, CMD ve PowerShell aracılığıyla gelişmiş sistem yönetimi ve otomasyon özelliklerini de beraberinde getirdi. Bu güncellemeler arasında, ağ yapılandırma bilgilerini daha detaylı görüntüleyebilen Get-NetIPAddress, DNS sorguları için Resolve-DnsName, ve ağ bağlantı testleri için Test-Connection gibi PowerShell cmd komutları bulunmaktadır. Kullanıcıların sistem yönetimi görevlerini daha verimli bir şekilde yerine getirebilmeleri için tasarlanmış bu yeni araçlar hakkinda daha fazla bilgi icin Microsoft’un PowerSheell dokumantasyonunu inceleyebilirsiniz.

---

---

---

Benzer Konular